
GINO GARRIBBA | Barletta a modo mio
Il problema dell'acqua (1973)
Siccità, carenza di acqua potabile sufficiente alle esigenze di una società moderna, mettono in evidenza un problema che ha sempre afflitto le nostre popolazioni.Questa poesia vuole essere un tentativo per sensibilizzare le autorità competenti a risolvere, una volta per tutte, l’annoso problema dell’acqua nella nostra città.
Mò v’è deic’ c’ succiat’ d’ sti timp’ mbruggh’lat’
mò ch’a ggent’, mezz’ a chiazz’,
parl’ assoul’ accom’ e pezz’.
Tralasciam’ a confusion’ ch’ fé tenta votazion’
e i t’r’neis’ speis’ al vent’ ch’ fé pour’ i Referent’.
Mengh’ e sciop’r’ ad oltranz’ mò s’ dè tant’ importanz’.
Giè u’ sapeim’ d’a matein’
ca i s’questr’ e i rapein’ hanna superè a v’ntein’
e che l’Italij, da giardein’, mò jè tutt’ nu casein’!
Ngiamma pour’ ab’tuè ca ng’ venn’n’ a rrubbè
e ca ggent’ da garbat’ add’vent’ scrianzat’!
Accettiam’ rass’gnat’ c’o telef’n’ è nghianat’
e che i scol’ m’ nguajat’ chi Decret’ Delegat’!
Si fa tutt’ in prevalenz’ ch’ l’abbous’ e a prepotenz’.
Suppurtam’ in santa pac’ ch’ogni tent’ s’n’ vè a louc’
e succiat’ ch’all’oscour’ tu vè a sbett’ mbecc’ o mour’.
Ca sà i strat’ na sc’kfezz’ chian’ d’ fuoss’ e d’ munnezz’!
E a tant’alt’ cient’ cos’ nan faceim’, ormai, chiù cas’,
rass’gnam’c oramai a passè tutt’ sti uai!
Ma na cos’, nan zia mè, nan ng’aviss’ra luè,
jè na cos’ assai prezios’ per la donn’, per la càs,
per le piant’, c’a natour’, chi malat’, chi criatour’.
N’alta cos’ ma v’dè, com’ checch’ s’ va fé,
a mett’ a mmudd’ u baccalè!
Stu r’gal’ d’ Gesù, vou l’aveit’ gè capeit’,
jè chess’acqua b’n’dett’ ca jè u simb’l’ da veit’...
Ma succiat’ ca chess’acqu’,
ch’abb’sogn’ accom’ o ppàn’,
nan ng’ fenn’ v’dè bban’!
Mentr’ tou t’a pr’parat’,
cap’ e fecc’ n’zapunat’ e ch’ l’occh’r’ n’zrrat’
quand’ man’ t’ l’aspitt’, pi’ e s’assuch’ u rub’nett’
e senz’acqua, tenn’ stess’, tou ruman’ accom’ o fess’!
C’u ssapon’ app’zz’cat’ e ch’ l’occh’r’ nz’rrat’,
cam’nenn’ vè attandoun’, ca sp’ranz’ ca qualcoun’,
c’u manneil’ o u struf’necc’ assuchè t’ van’ a fecc’.
Stè zian’m’, c’u becch’(1) che si fa il lavagg’ a secch’
e costrett’ vè ogne deij, a lavars’ a tintorej!
Mentr’, invec’, sta la figl’ ca ch’ mett’s’ o s’cour’,
fac’ a docc’ chi buttigl’, ch’ nu batt’(2) e c’u gn’tour’(3).
Jind’ a chijs o Spird’ Sant’, na b’zzoch’, un pò birband’,
s’ fr’cav’ l’acqua sant’... quann’ u prev’t a v’dett’ diss’:
- “Sient’, Mariett’, mo’ ca viin’ in sacr’stej
ched’ ca vù t’ doch’ iej…”
Tutt quant’, a Minervein’, vann’ o cess’ ch’i lattein’;
mentr’, invac’, i sal’nar’ a fé i cess’ vann’ a mmar’...
e po’ tutt’ i gall’ggiant’ i truam’ tutt’ quant’,
c’ stè u viint’ sp’cialment’, sop’ a spiegg’ d’ ponent’!
Tutt’ i ricch’ d’ Canos’ fann’ u scìamp’ ch’i gazzos’.
A Biscegl’ e pour’ a Tran’ s’ lav’n’ na volt’ a s’tt’man’.
L’andr’san’, nt’ll’ggiint’, nan s’ lav’n’ p’ niint’!
Nan’ v’ deich’ c’ succiat’ quando poi si fa il bucat’
ch’i strumient’ elettrizzat’, che a metà del lavament’
mangh’ l’acqua jind’ o strument’
e jiss’ i pann’ da jind’ a dè imbastat’ ch’ l’OLE’.
E c’ t’ mitt’ na cammeis’ c’u ssapon’ gè ndustat’,
tou camein’ teis’ teis’ com’ fuss’ mbus’mat’(4)!
Qualche volt’ v’accadout’ ca tou, mentr’ stè scutat’(5) ca gè l’acqua s’ n’è sciout’,
nu rumor’ fort’ sint’ com’ un gross’ scappament’: tu pienz’ a na motociclett’!
Cudd’, invec’, jè u rub’nett’, tra pernacch’ e tra st’rnout’ tutt a cas’ gè v’anghiout’!
A qualcoun’ è cap’tat’ nel bel mezz’ d’a nuttat’
che all’anout’ s’è jalzat’ e u ciamurr’(6) s’è pigghiat’!
Quann’ s’ vet’n’ criatour’ ch’ na fecc’ scura scour’, tou t’ pienz’: - “So’ afr’can’!”
Chidd’, invec’ nan s’ lav’n da tre o quatt’ s’tt’man’!
C’ p’ cas’ a na funtan’ na b’vout’ t’ vù fé, ch’ putert’ abbagnè a lengue fort’ fort’ la ssuchè
acchssì t’azzopp’ ngann’ e t’ fac’ strafuchè!
E a tragedlj ogne matein’ quann’ tras’ jind’ a cucein’
ca t’ veit’ na catast’ d’ tianidd’(7) e scolapast’,
d’ cucchiar’ e cucchiarein’, d’ piatt’ e d’ furcein’,
d’ residui d’ spaghett’, d’ m’ddeich’ e d’ p’zzett’...
satt’e piet’ app’zz’cat’ pour’ qualche strasc’nat’!
Tutt’ chess’ è succ’dout’ p’rcè l’acqua s’ n’è sciout’!
Chess’ nzamm, jè na cos’ abbastanza scandalos’
tutt’ i cos’ hann’ cr’sciout’, sol’ l’acqua è spar’sciout’!
Ma po’, strana coincidenz’, nou pagam’ l’eccedenz’!
Mah, faccio appell’ e cittadein’ quann’ s’ jalz’n’ a matein’
d’attappars’ u lavandein’, d’ nan fé chiù scisc’gghiej
d’ chess’acqua ch’è d’ Dej e asp’ttam’, ca sp’ranz’,
ca n’gia dann’ chiù abbunnanz’!
1 pizzetto
2 recipiente in terracotta
3 imbuto
4 imbalsamato
5 tranquillo
6 cimurro
7 tegami